I. Postępowanie w razie wypadku przy pracy
1 Pierwsza pomoc
Postępować według instrukcji udzielania pierwszej pomocy
2. Zgłoszenie wypadku
2.1. Zgłoszenie wypadku lekkiego
Uwaga! Zgłoszenie wypadku przy pracy jest obowiązkowe!
Uwaga! Od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku liczony jest termin 14 dni na sporządzenie protokołu powypadkowego
Wypadek należy zgłosić bezpośredniemu przełożonemu/pracodawcy/koordynatorowi bhp
- Termin: niezwłocznie
- Odpowiedzialni: poszkodowany/osoba upoważniona przez poszkodowanego
- Druk: karta zgłoszenia wypadku przy pracy
2.2. Zgłoszenie wypadku ciężkiego, śmiertelnego, zbiorowego
Zawiadomić okręgowego inspektora pracy i prokuratora
- Termin: niezwłocznie (równolegle z zabezpieczeniem miejsca wypadku)
- Odpowiedzialni: pracodawca
- Druk: zawiadomienie Prokuratora/PIP
Uwaga! Konieczne jest zabezpieczenie miejsca wypadku, ustalenie świadków i wykonanie zdjęć!
W celu przyspieszenia procedury można, niezależnie od zgłoszenia pisemnego, dokonać telefonicznego zawiadomienia PIP oraz Prokuratury, podając następujące informacje:
- identyfikacja pracodawcy (nazwa pracodawcy, imię nazwisko, zajmowane stanowisko, telefon)
- data i godzina zaistnienia zdarzenia
- liczba osób poszkodowanych
- dane osób poszkodowanych (w tym imię i nazwisko poszkodowanego, podstawę świadczenia pracy, skutki wypadku dla poszkodowanego)
- miejsce wypadku
- informacja o przebiegu zdarzenia wypadkowego.
- Termin: niezwłocznie
- Odpowiedzialni: pracodawca/świadkowie
- Druk: zawiadomienie Prokuratora/PIP
3. Zabezpieczenie miejsca wypadku i spisanie danych świadków
3.1.Miejsce wypadku zabezpieczyć w sposób wykluczający:
- dopuszczenie do miejsca wypadku osób niepowołanych;
- uruchamianie bez koniecznej potrzeby maszyn i innych urządzeń technicznych, które w związku z wypadkiem zostały wstrzymane;
- dokonywanie zmiany położenia maszyn i innych urządzeń technicznych, jak również zmiany położenia innych przedmiotów, które spowodowały wypadek lub pozwalają odtworzyć jego okoliczności.
3.2. Ustalić i spisać dane świadków wypadku
- Termin: niezwłocznie
- Odpowiedzialni: pracodawca/osoba kierująca/pracownik służby bhp
- Druk: notatka służbowa na okoliczność wstrzymania pracy i zabezpieczenia miejsca wypadku, ustalenia danych świadków wypadku
4. Zgoda na uruchomienie maszyn
- Zgodę na uruchomienie maszyn i innych urządzeń technicznych lub dokonanie zmian w miejscu wypadku wyraża pracodawca, w uzgodnieniu ze społecznym inspektorem pracy, po dokonaniu oględzin miejsca wypadku oraz po sporządzeniu, jeśli zachodzi potrzeba, szkicu lub fotografii miejsca wypadku.
- W sytuacji zaistnienia wypadku śmiertelnego, ciężkiego lub zbiorowego zgodę na ponowne uruchomienie maszyn i urządzeń wyraża pracodawca po uzgodnieniu z właściwym inspektorem pracy i prokuratorem.
- Dokonywanie zmian w miejscu wypadku bez uzyskania zgody jest dopuszczalne jedynie wtedy, jeżeli zachodzi konieczność ratowania osób lub mienia albo zapobieżenia grożącemu niebezpieczeństwu.
5. Dokumentowanie miejsca wypadku
5.1. Sporządzanie fotografii
- Termin: niezwłocznie
- Odpowiedzialni: świadkowie/przełożony
5.2. Zabezpieczenie monitoringu
- Termin: niezwłocznie
- Odpowiedzialni: Przełożony/Ochrona/IT
5.3. Protokół z oględzin miejsca wypadku
Dokumentuje się stan techniczny maszyn i innych urządzeń technicznych, stan urządzeń ochronnych, warunki pracy, stan urządzeń i infrastruktury oraz inne okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku
- Termin: niezwłocznie
- Odpowiedzialni: BHP, Społeczny Inspektor Pracy/przedstawiciel pracowników
- druk: protokół oględzin miejsca wypadku
- druk: lista kontrolna do dokumentacji powypadkowej
6. Powołanie zespołu powypadkowego
- Termin: niezwłocznie
- Odpowiedzialni: Pracodawca
- druk: powołanie zespołu powypadkowego
W skład zespołu powypadkowego wchodzi:
- pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy,
- społeczny inspektor pracy
U pracodawcy, który nie ma obowiązku utworzenia służby bezpieczeństwa i higieny pracy (zatrudnia do 100 pracowników), w skład zespołu powypadkowego zamiast pracownika służby bhp wchodzi alternatywnie:
- pracodawca,
- pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań służby bhp,
- specjalista spoza zakładu pracy
U pracodawcy, u którego nie działa społeczna inspekcja pracy, w skład zespołu powypadkowego zamiast społecznego inspektora pracy, jako członek tego zespołu, wchodzi przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w dziedzinie bhp
7. Zaprotokołowanie wyjaśnień poszkodowanego
- Termin: niezwłocznie jeśli możliwe
- Odpowiedzialni: zespół powypadkowy
- druk: wyjaśnienia poszkodowanego
8. Zaprotokołowanie informacji uzyskanych od świadków wypadku
- Termin: niezwłocznie jeśli są
- Odpowiedzialni: zespół powypadkowy
- druk: informacja świadka
9. Uzyskanie opinii lekarza
Dokumentacja medyczna sporządzona przez lekarza sprawującego opiekę nad poszkodowanym po wypadku (o ile ZUS nie określi inaczej) pozwalająca stwierdzić, czy doszło do urazu i jaki był jego rodzaj.
- Termin: niezwłocznie jeśli możliwe
- Odpowiedzialni: poszkodowany
- druk: dowolny
10. Uzyskanie w razie potrzeby opinii innych specjalistów, w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku
- Termin: zapewniający ustawowy termin na sporządzenie protokołu
- Odpowiedzialni: zespół powypadkowy
- druk: protokół powypadkowy
11. Sporządzenie protokołu powypadkowego - zespół powypadkowy- do 14 dni od otrzymania wiadomości o zaistnieniu wypadku
- Sporządzenie protokołu w niezbędnej liczbie egzemplarzy,
- w razie wypadku lekkiego 3 egzemplarze (dla pracodawcy, dla poszkodowanego oraz dla ZUS)
- w razie wypadków zbiorowych i ciężkich należy przewidzieć odpowiednio więcej egzemplarzy
UWAGA! Protokół powypadkowy dotyczący wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych pracodawca niezwłocznie doręcza właściwemu inspektorowi pracy
- Termin: zapewniający ustawowy termin na sporządzenie protokołu
- Odpowiedzialni: zespół powypadkowy
- druk: protokół powypadkowy
11.1. Podpisanie protokołu przez członków zespołu powypadkowego
- Termin: zapewniający ustawowy termin na sporządzenie protokołu
- Odpowiedzialni: zespół powypadkowy
- druk: protokół powypadkowy
11.2. Zaprotokołowanie zdania odrębnego członka zespołu powypadkowego - (o ile wystąpi)
- Termin: zapewniający ustawowy termin na sporządzenie protokołu
- Odpowiedzialni: zespół powypadkowy
- druk: zdanie odrębne członka zespołu
11.3. Zapoznanie poszkodowanego, a jeżeli ten zmarł, członków jego rodziny z treścią protokołu
- Termin: zapewniający ustawowy termin na sporządzenie protokołu
- Odpowiedzialni: zespół powypadkowy
- druk: protokół powypadkowy
11.4. Obowiązkowe pouczenie poszkodowanego (członkowie jego rodziny w przypadku śmierci poszkodowanego) o jego prawie do:
- wglądu do akt sprawy;
- sporządzania z nich notatek, odpisów oraz kopii;
- zgłaszania uwagi i zastrzeżenia do ustaleń zawartych w protokole
11.5. Obowiązkowe pouczenie poszkodowanego
Pouczenie poszkodowanego o fakcie, że podpis złożony przez poszkodowanego na protokole powypadkowym w chwili zapoznawania go z jego treścią stanowi dowód jedynie na to, że pracownik się z tym dokumentem zapoznał, nie zaś, że go akceptuje
- Termin: przed zatwierdzeniem protokołu przez pracodawcę
- Odpowiedzialni: zespół powypadkowy
- Druk: protokół powypadkowy
11.6. Zaprotokołowanie uwag i zastrzeżeń poszkodowanego/członka rodziny do treści protokołu - (o ile wystąpią)
- Termin: zapewniający ustawowy termin na sporządzenie protokołu
- Odpowiedzialni: zespół powypadkowy
- druk: zastrzeżenia poszkodowanego/członka rodziny
11.7. w razie zgłoszenia uwag przez poszkodowanego/członków rodziny zmarłego - pracodawca odmawia podpisania protokołu i zwraca go do zespołu powypadkowego do ponownego rozpatrzenia
- pracodawca
- w terminie do 5 dni
11.8. dokonanie ewentualnych wyjaśnień i uzupełnień oraz sporządzenie kolejnego protokołu - zespół powypadkowy
- zespół powypadkowy
- niezwłocznie
- druk: dołączenie do nowo sporządzonego protokołu powypadkowego tego, który nie został zatwierdzony przez pracodawcę
11.9. W przypadku odmowy podpisania protokołu przez poszkodowanego - sporządzenie notatki o świadomej i celowej odmowie podpisania protokołu
- zespół powypadkowy
- niezwłocznie
- druk: notatka służbowa
11.10.. W przypadku uchylania się poszkodowanego od podpisania protokołu:
- zawiadomienie pracodawcy o przyczynie niemożności sporządzenia protokołu powypadkowego z zachowaniem 14-to dniowego terminu
- zwrócenie się do poszkodowanego za pośrednictwem poczty (listem poleconym za zwrotnym poświadczeniem odbioru), na znany pracodawcy adres do korespondencji, z wezwaniem ustalenia z zespołem powypadkowym terminu stawiennictwa w zakładzie/w innym uzgodnionym miejscu w celu zapoznania się z treścią protokołu powypadkowego.
- w treści pisma należy zamieścić informację o zawieszeniu postępowania powypadkowego do czasu zapoznania się poszkodowanego z treścią protokołu powypadkowego.
- zespół powypadkowy
- niezwłocznie
- druk: notatka służbowa
11.11. Zatwierdzenie przez pracodawcę protokołu powypadkowego
- pracodawca
- w terminie do 5 dni
Procedurę zatwierdzania i sporządzania nowego protokołu można powtarzać. Do nowo sporządzonego protokołu powypadkowego dołącza się ten, który nie został zatwierdzony przez pracodawcę.
11.12. Protokół powypadkowy dotyczący wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych pracodawca niezwłocznie doręcza właściwemu inspektorowi pracy
- pracodawca
- niezwłocznie po podpisaniu
Protokół powypadkowy dotyczący wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych, zawierający ustalenia naruszające uprawnienia pracownika albo nieprawidłowe wnioski profilaktyczne, może być zwrócony pracodawcy przez właściwego inspektora pracy, z uzasadnionym wnioskiem o ponowne ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku.
12. Sporządzenie wniosku o jednorazowe odszkodowanie i przesłanie do do ZUS wraz z pełną dokumentacją i wypełnionym drukiem ZUS OL-9 (o ile poszkodowany złożył wniosek)
- bhp
- niezwłocznie
- druk: wniosek o jednorazowe odszkodowanie
13. Sporządzenie statystycznej karty wypadku
- Statystyczną kartę wypadku, z wyjątkiem jej części II, uzupełniającej, sporządza i przekazuje pracodawca w terminie 14 dni roboczych od dnia, w którym został zatwierdzony protokół powypadkowy lub w którym sporządzono kartę wypadku.
- Część II, uzupełniającą, statystycznej karty wypadku pracodawca sporządza i przekazuje nie później niż z upływem 6 miesięcy od dnia zatwierdzenia protokołu powypadkowego lub od dnia sporządzenia karty wypadku.
- Statystyczną kartę wypadku przekazuje się w postaci elektronicznej na portal sprawozdawczy Głównego Urzędu Statystycznego. Tylko pracodawca zatrudniający nie więcej niż 5 pracowników może przekazać oryginał statystycznej karty w formie papierowej do Urzędu Statystycznego w Gdańsku.
- pracodawca (bhp)
- 14 dni (z wyjątkiem części II)
- 6 miesięcy od dnia zatwierdzenia protokołu - część II
- druk: statystyczna karta wypadku - za pośrednictwem portalu sprawozdawczego GUS
14 Zarejestrowanie wypadku w rejestrze wypadków przy pracy - bhp - druk - rejestr wypadków przy pracy
- bhp
- niezwłocznie
- druk: rejestr wypadków przy pracy
15. Wdrożenie powypadkowego planu naprawczego
II. Postępowanie w razie wypadku traktowanego na równi z wypadkiem przy pracy
Postępować jak podczas wypadku przy pracy.
III. Postępowanie w razie wypadku w drodze do pracy lub z pracy
1. Zgłoszenie zdarzenia przez poszkodowanego
2. Poszkodowany lub jego przedstawiciel dostarcza oświadczenie i dowody na wystąpienie wypadku (np. świadków, dokumentację medyczną)
- poszkodowany/przedstawiciel
- niezwłocznie
- druk: dokumentacja medyczna, dokumenty z czynności organów,, dane świadków wypadku (imię, nazwisko, adres), inne
3. Sporządzić kartę wypadku w drodze do pracy lub z pracy w terminie 14 dni od zgłoszenia.
- pracownik bhp
- 14 dni
- druk: karta wypadku w drodze do/z pracy